Aansprakelijkheid gekoppeld aan leeftijd
Als het gaat om de aansprakelijkheid van kinderen dan speelt de exacte leeftijd een belangrijke rol. Tot de leeftijd van 14 jaar is het bijvoorbeeld niet mogelijk een kind aansprakelijk te stellen. In dat geval is het voor de schadelijdende partij enkel mogelijk om de ouders of voogd aan te spreken. Vanaf 16 jaar bestaat er wél een mogelijkheid om het kind met succes aansprakelijk te stellen voor de door hem veroorzaakte schade. Maar hoe zit het dan met kinderen in de leeftijd van 14 en 15 jaar?
Als de schade is veroorzaakt door een kind van 14 of 15 jaar, dan heeft de schadelijdende partij twee opties: hij kan het kind zelf aansprakelijk stellen, maar ook de ouders of voogd. Binnen deze leeftijdscategorie hebben de ouders en voogd echter wel een ontsnappingsmogelijkheid. Als zij kunnen aantonen dat hen geen verwijt kan worden gemaakt voor het ontstaan van de schade die het kind heeft veroorzaakt, dan is het alleen mogelijk om het kind zelf aansprakelijk te stellen. Het gaat er dus om of de ouder/voogd zorgvuldig genoeg is geweest om te voorkomen dat het kind schade zou veroorzaken.
Inspanningsplicht van de ouder/voogd
Het is niet eenvoudig om te bepalen wanneer de ouder/voogd voldoende heeft gedaan om schade door het kind te voorkomen. Bij verkeersongevallen die door kinderen worden veroorzaakt, wordt over het algemeen aangenomen dat de ouder/voogd dit niet kan voorkomen. Bij baldadig, dan wel crimineel gedrag zal de ouder/voogd minder snel de dans ontspringen. In dat geval kan het bij de aansprakelijkheidsbeoordeling relevant zijn of het gedrag van het kind in het verleden aanleiding gaf tot een bijzondere zorg of (meer) voorzorgsmaatregelen. Zo oordeelde de rechtbank Rotterdam in 2022 dat de ouders aansprakelijk waren voor de mishandeling gepleegd door hun veertienjarige kind. De rechter was van mening dat zij onvoldoende maatregelen hadden getroffen om dit te voorkomen, terwijl daar wel aanleiding voor bestond. Het kind was namelijk al een keer eerder bij een soortgelijk incident betrokken geweest.
Handelen vs. nalaten
Tot slot nog een ‘klassieker’ waar de Hoge Raad destijds over oordeelde. In deze zaak speelden twee kinderen in de leeftijd van vier en vijf buiten op straat toen zij een touwtje tegenkwamen dat door anderen vlak boven de weg was gespannen. Zij stapten over het touwtje, maar dat was niet het geval voor de volgende voorbijganger. Hij merkte het touwtje niet op, kwam ten val en liep daarbij ernstig letsel op. De ouders van de twee kinderen werden aansprakelijk gesteld voor de schade.
De claim richting de ouders in de bovenstaande zaak was zeker niet kansloos. Het niet (tijdig) waarschuwen wordt in veel gevallen namelijk als een juridische ‘fout’ gezien. Toch bleek het in deze zaak niet mogelijk de ouders met succes aansprakelijk te stellen. Volgens de wet kan de ouder/voogd van een kind onder de veertien namelijk pas aansprakelijk zijn wanneer de schade door een handeling van het kind is veroorzaakt. Daarvan was in dit geval geen sprake. De kinderen werden juist nalatigheid verweten omdat zij de voorbijganger niet hadden gewaarschuwd.
Tot slot
Als onze jonge avonturiers voorzichtig genoeg zijn en hun streken in toom houden, dan is dat uiteraard een goede manier om de aansprakelijkheid buiten de deur te houden. Mochten er desondanks problemen ontstaan, weet dan dat ik u graag bijsta om die kwestie aan te pakken.