Iedereen wil de zekerheid hebben dat zijn nalatenschap op de juiste manier wordt beheerd. Het regelen van een nalatenschap kan in de praktijk echter complexe vragen oproepen. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met uw nalatenschap als uw partner hertrouwt? Hoe kunt u ervoor zorgen dat uw kinderen hun erfdeel ontvangen, zelfs als de situatie na uw overlijden verandert? Hoe voorkomt u dat uw vermogen in ongewenste handen terechtkomt?
De tweetrapsmaking kan in zulke gevallen een uitkomst bieden. In deze blog wordt uitgelegd wat een tweetrapsmaking precies inhoudt. Daarnaast worden de voor- en nadelen van deze juridische constructie besproken.
Tweetrapsmaking (fideï-commis)
Een tweetrapsmaking is een regeling in het testament waarmee de erfenis in twee fasen wordt verdeeld. De overleden persoon (hierna: ‘erflater’) bepaalt dat het vermogen in eerst instantie naar de ‘bezwaarde’ gaat. Dit betreft meestal de partner of de kinderen van de erflater (de eerste trap). De verkrijger van de tweede trap wordt de ‘verwachter’ genoemd. De verwachter verkrijgt het resterende vermogen na het overlijden van de bezwaarde.
De erflater bepaalt dus niet alleen wat er met zijn nalatenschap gebeurt na zijn eigen overlijden, maar ook wat er met die nalatenschap gebeurt na het overlijden van zijn erfgenaam.
Redenen voor het opnemen van een tweetrapsmaking
- Het vermogen moet binnen de familie blijven
Een tweetrapsmaking is handig als u wilt dat uw vermogen binnen de familie blijft. U kunt dan in uw testament bepalen dat uw kind eerst het vermogen ontvangt, en dat bij diens overlijden het resterende vermogen direct naar uw kleinkinderen gaat. Hierdoor voorkomt u, als uw kind getrouwd is, dat het vermogen bij diens overlijden eerst naar de langstlevende partner (uw schoonzoon of schoondochter) gaat.
- Uit elkaar gaan
Als u en uw ex-partner uit elkaar zijn gegaan en u samen kinderen heeft, kan een tweetrapsmaking ook nuttig zijn. U kunt in uw testament regelen dat uw kinderen uw erfgenamen zijn en dat het vermogen dat zij erven niet bij uw ex-partner terecht mag komen.
Een tweetrapsmaking kan ook fiscaal voordelig zijn. Bij een standaard testament ontvangen zowel de langstlevende partner als de kinderen een erfdeel. Na het overlijden van de erflater gaat het volledige vermogen eerst naar de langstlevende partner. De kinderen krijgen hun erfdeel pas later. Dit betekent dat de langstlevende partner een schuld heeft tegenover de kinderen. Over deze schuld moet erfbelasting worden betaald.
Met een tweetrapstestament ontvangt de langstlevende partner het vermogen echter zonder dat de kinderen direct een vordering hebben. Dit betekent dat er geen erfbelasting verschuldigd is op dat moment en de kinderen geen directe vordering hebben op de langstlevende. De betaling van de erfbelasting wordt hierdoor uitgesteld. Daarnaast kan de tweetrapsmaking ook invloed hebben op de hoogte van de erfbelasting. Dit gebeurt bijvoorbeeld als de langstlevende partner na het overlijden van de eerste ouder schenkingen aan de kinderen doet of als het vermogen van de overleden ouder tijdens het leven van de langstlevende geheel wordt uitgegeven.
Nadelen voor het opnemen van een tweetrapsmaking
- Fiscale gevolgen
Hoewel een tweetrapsmaking in sommige gevallen fiscaal voordelig kan zijn, leidt het in andere situaties juist tot een hogere erfbelasting. Dit is afhankelijk van de waarde van de nalatenschap en de verhouding tussen de erfgenamen onderling.
- Administratieve last
Het opnemen van een tweetrapsmaking heeft ook een ander nadeel: de administratieve last. Om een tweetrapsmaking effectief uit te voeren, is het belangrijk om een zorgvuldige administratie bij te houden. Dit vergt tijd en moeite.
- Complexiteit
Een tweetrapsmaking is juridisch ingewikkelder dan een standaard testamentaire bepaling. Hierdoor kunnen er onduidelijkheden of conflicten bij de afwikkeling van de nalatenschap ontstaan.
Kortom, in sommige gevallen is het een goede keuze om een tweetrapsmaking op te nemen. Dit hangt echter af van uw specifieke situatie. Daarom is het verstandig om professioneel advies in te winnen om te bepalen wat voor u het meest voordelig is.
Hulp nodig?
Heeft u vragen over uw nalatenschap of bent u erfgenaam en heeft u advies nodig over de afhandeling? Neem dan gerust contact op met onze specialisten op het gebied van erfrecht.